Batı Karadeniz’in Anadolu’ya Anadolu’nun da dışa açılmasını sağlayan ve Türkiye’de tek iç liman olma özelliğine sahip Bartın Tahmil-Tahliye İskelesi ayakta kalmaya çalışıyor. 28 Kasım 1929’dan günümüze kadar bakımının yapılmaması ve ticari önemini kaybetmesi sebebiyle tarihini dokusunu kaybederek yok olmayla karşı karşıya bırakılıyor. Türkiye’nin tek iç limanı özelliğine sahip olan Tahmil Tahliye İskelesi, ihmaller nedeniyle var olma mücadelesi veriyor. O dönemin Belediye Başkanı Samancıoğlu Kemal Bey’in sayesinde Yalı’ya tahmil-tahliye iskelesi yapıldı. Daha sonra 1929’da betonarme tahmil tahliye iskelesinin arasına on metre genişliğinde kaldırım döşendi. Uzun yıllar Bartın ekonomisinin can damarı olan Tahmil Tahliye İskelesine o dönemden günümüze kadar hiçbir onarımı yapılmadı.
“3 Bin Yıllık İskele Kaderine Terk Edildi”
Tarihi değerlere sahip çıkılmadığını belirten Yerel Tarih Araştırmacısı Çetin Asma: Bir tarih araştırmacısı olarak söyleyebilirim ki Bartın’da tarihi değerlere sahip çıkılmıyor. Bartın eskiden beri birçok medeniyeti bünyesinde barındırmıştır. Bu medeniyetlerin eserlerinin bulunduğu bir şehirdir. Bu özellikleriyle Bartın 3 bin yıllık geçmişiyle önemli bir tarih şehri ve turizmin cazibe merkezi haline gelmiştir. Bartın, 3000 yıllık geçmişinden günümüze taşıdığı seçkin tarihi, kültürel ve folklorik değerleri ile olağanüstü güzellikler sergileyen doğal turizm kaynaklarıyla önemli bir cazibeye sahip. Ancak tüm bunların yanında Bartın’da tarihi değerlerin yok olmasına tepki gösterilip önüne geçilmiyor. Bartın’da tarihin yok olmasına göz yumuluyor. Bunlara verilebilecek en iyi örnek Bartın İskelesidir. Bartın ekonomisine yıllarca hizmet etmiş ve tek iç liman özelliğine sahip Bartın İskelesine 1929’dan bu yana hiçbir iyileştirme çalışması yapılmadı. Bu iskele Bartın tarihi için önemli bir yere sahiptir. Uzun yıllar Bartın ekonomisini canlı tutan bu iskeleye 1929’dan bu yana iyileştirmek ve eski işlevine kavuşturmak için hiçbir çalışma yapılmadı. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesine konu olabilecek kadar önemli olan bu iskelenin günümüzdeki durumu içler acısı. Tahmil Tahliye İskelesi Bartın için önemli bir değerdir. Ne yazık ki bu değerimiz görmezden geliniyor. Hiçbir onarımı ve iyileştirme çalışmaları yapılmayarak yok olmayla karşı karşıya bırakılıyor. İskelenin durumu gerçekten Bartın’a yakışmıyor. Bunları gördükçe içimiz cız ediyor ama hiçbir girişimin olmaması da bizi üzüyor açıkçası. Biz tarihimize gerçekten böyle mi sahip çıkıyoruz diye kendi kendime soruyorum. İskelenin tekrar eski işlevini kazanıp ekonomiye katkı yapması gerekmektedir. Bu Bartın için bir kazanç olacaktır” şeklinde konuşarak iskelenin Bartın için olan önemine deyindi.
“İskele Eski Günlerinden Çok Uzakta”
Yalı mevkiinin ve Bartın iskelesinin eski işlevinden uzak olduğunu söyleyen Asma: Bartın İskelesi artık eski günlerinden çok uzakta. İskelenin geçmişi 1700’lü yıllara kadar dayanıyor. O yıllarda bu iskele keresteciliğin merkezi olarak gösterilebilir. Bu bölgenin en işlek limanıydı diyebiliriz. Çünkü o zamanlarda Bartın’da kerstecilik Yalı mevkiinde yaygın olarak yapılan meslekler arasındaydı. Bu iskele uzun yıllar Karadeniz’in Anadolu’ya Anadolu’nun da dışarıya açılan bir kapısı olarak görev yapmıştır. Ülke içinde bazı illerden Bartın’a gelen malların dışarıya sevkiyatı bu iskele üzerinden yapılmaktaydı. İskelenin bulunduğu ırmak bir iç liman olma özelliğine sahiptir. Bu iskelede sevkiyatın yanında uzun yıllar yolcu taşımacılığı da yapılmıştır ve hala da yapılmaya devam edilmektedir. Tüm bu özelliklere sahip olan Bartın İskelesinin zamanında bakımının yapılmaması bugünkü duruma gelmesinde etkili olmuştur. Limanın öneminin anlaşılamaması Bartın ekonomisi için son derece önemli bir kayıp olmuştur. Bartın’da bu iskele zamanının ticari canlılığıyla göz kamaştırıyordu. Birçok kişiye ekmek kapısı oluyordu. Bu canlılığı ile Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sine bile konu olmuş ki bu da bu iskelenin ne kadar önemli bir yere sahip olduğunun en çarpıcı göstergesidir. Artık bu limanın tekrar Bartın ekonomisine katkı yapması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
“Yıllara Meydan Okuyup Ayakta Kaldı”
28 Kasım1929 tarihinden bu yana tek bir çivi dahi çakılmadığını ifade eden Çetin Asma: “İskelenin zamanında gerekli onarımları ve bakımı yapılsaydı şimdi bu halde olmazdı. İlk başta dönemin belediye başkanı Samancıoğlu Kemal Bey’in ön ayak olmasıyla Fransızlar tarafından tahmil-tahliye limanı yapılıyor. Tahmil tahliye iskelesinin ağırlığı 862 ton, kitlesi 201 metreküp olup uzunluğu da 90 metredir. İskele o zamanda 7 metre uzunluğunda 64 adet kazık çakılarak yapılmış. Bunların yıllara meydan okuyup hayatta kalması siz de takdir edersiniz ki kolay değildir. Burada ciddi bir ihmalkârlık örneği görüyoruz. Taş iskelenin bulunduğu yerden ırmağa doğru merdivenler vardı ve buralardan küçük motorlara binilirdi. Şimdi buralar o halde değil. Pislik içinde. Taş iskelenin ırmak tarafı pislik içindedir. Bırakın oralara gezmeye gitmeyi yanına yaklaşılacak bir durumu bile kalmamıştır. Daha sonra bu betonarme iskelenin arasına on metre genişliğinde kaldırım döşenmiştir. Bunun dışında iskeleye tabir yerindeyse bir çivi bile çakılmamıştır” diyerek durumun ciddiyetinin farkında olunması gerektiğini vurguladı.
“Tarihimize Sahip Çıkıyoruz”
Bartın için büyük öneme sahip olan tarihi değerlere göreve geldiklerinden buyana sahip çıktıklarını belirten Bartın Belediye Başkanı Cemal Akın: “Bartın Belediyesi olarak seçimden önce vaat ettiğimiz projeleri ve sözleri 3 yılda bitirdik. Gerçekleştirdiğimiz projelere bakarak genelde bize zaman yetmedi derler ama biz 3 yılda verdiğimiz sözlerin hepsini tamamladık. Bartın Belediyesi olarak hizmetlerimizi borçlanmadan yapıyoruz. Hep birlikte Bartın’a hizmet etmeye çalışıyor elimizden gelen ne varsa yapıyoruz. Göreve geldiğim günden bu yana Bartın’ın değerlerine sahip çıkmak için çalıştım. Mevcut birçok değerini de korumak için gerekli önlemler aldım. İskele Bartın için bir değerdir. Bartın’ın eskiden ekonomisinin can damarı olan bu iskelenin yok oluşuna izin vermeyeceğiz. Faaliyetlerimizi borçlanmadan yaptığımız için önümüzdeki işlerimizi halletmeye çalışıyoruz. Bu nedenle Bartın Tahmil Tahliye İskelesi ile ilgili şuan yapılan herhangi bir proje yok. İlerleyen dönemlerde burayı da projelendireceğiz. Ticari yönden önemini kaybeden bu iskelenin en azından tarihi dokusunu koruyabiliriz. Bu konuda da gerekli projelendirmeyi ilerleyen zamanlarda yapacağız” dedi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.