Anız yakılmasına karşı genelge yayımlandı

Bartın Valiliği, tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak, doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak, anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak, teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla bir genelge yayınladı.  Bartın sınırları içinde anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul ve esasların yeniden belirlendiği genelgede, genel hükümler ve biçerdöver sahiplerinin anız yakılmasının önlenmesi konusundaki sorumlulukları şu şekilde açıklandı: “Hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce yangın tehlikesine karşı, yerinde ve zamanında her türlü emniyet tedbiri alınacak. Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak, anızın yakılmasına meydan vermeyecek en uygun yükseklikten biçim yapacaklar.

Ürün sahiplerinin ve muhtarların sorumluluğunda

Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar, hasadı müteakip anızlardan arındırılmış 5-10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlayacaklar, orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot, çalı yakılmasına engel olarak, muhtarlar aksine hareket edenleri Jandarma-Emniyet veya Orman Bölge Müdürlüğü birimlerine bildirecekler. Anız yakılmasının önlenmesinin daha etkin hale getirilmesi için diğer kamu kurum ve kuruluşları ile Ziraat Odası Başkanlıklarından yapılacak eğitici eleman talepleri İl Tarım ya da İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Bölge Müdürlüğü birimlerince derhal yerine getirilecek.

Çevre ve Orman Kanunu’na göre cezalandırılacaklar

Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında İl Tarım ya da İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Bölge Müdürlüğü birimlerince eğitim çalışmaları yapılacak ve 5442 Sayılı İl İdaresi Kanununun 66’ncı maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak alınacak karar ve tebliğlerin kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanacak. Anız yakılmasının yasaklanması işleminin mahalle muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanacak ve yasaklamalara uymayanlar hakkında İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünce 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili maddeleri ve Orman Bölge Müdürlüklerince ise 6831 Sayılı Orman Kanunu’nun ilgili cezai müeyyideleri uygulanacak.

Duyuru, eğitim ve bilgilendirmeler yapılacak

Kırsal alanda çalışan biçer-döverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl ve İlçe Tarım ya da İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Müdürlükleri ile muhtarlıklarca ilgililere duyurulacak. İl Milli Eğitim Müdürlüğünce anız yangınları ile ilgili olarak tüm okullarda öğrencilere yönelik eğitim verilecek. Müftülüklerce camilerde anız yangınları ile ilgili hutbeler okunacak.

Üç koldan denetim yapılacak

6831 Sayılı Orman Kanunu gereğince, devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması yasaklanmış olup, bu hususun takibi mahalle muhtarlığı, Jandarma Bölge Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğü, Orman Bölge Müdürlüğü ve ilgili birimlerince yapılacak. Kontrol görevlileri, halkın ve mahalle muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman alanlarında dikkatli davranılması için uyarı ve ikazlar yapacak.”

Kurumların sorumlulukları

Genelgede ilgili kurum ve kuruluşların anız yakılmasını önlenme noktasındaki yetki ve sorumlulukları da şöyle sıralandı:

İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Ziraat Odası Başkanlıkları: Çiftçi eğitimi programlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilecek, zararları etraflıca anlatılacaktır. Yapılacak eğitim-yayım çalışmalarında yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacak.

Karayolları Şube Müdürlüğü: Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltmakta bu durum trafik kazaları ile can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Karayolları Şube Müdürlüğünce, yol şevlerindeki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılacak. Yol kenarlarında, anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılacak.

Jandarma ve Polis: Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi artırılacaktır. Yangın vukuunda ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel yardımında bulunacak. Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, yasal işlem yapılmak üzere, tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne gönderilecek.

İl Milli Eğitim Müdürlüğü: Anız yangınlarının zararlı etkilerinin, çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından daha iyi kavranabilmesi için, eğitim müfredatında anız yangınları ve zararları konularında eğitime yer ayıracaklar. Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Ekim ayları itibariyle İl Tarım ve Orman Bölge Müdürlüğü ile İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne gönderilecek.

Orman Bölge Müdürlüğü: Orman Kanunu'nun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimindeki çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirilecek. Mahalle toplantıları şeklinde yapılacak bu bilgilendirmeye İl/İlçe Tarım/İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Orman Müdürlükleri teknik elemanları da katılacak. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacak. İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanacak ve çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacak. Yangına hassas bölgelerdeki tarım alanları ile orman alanları arasında, yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılacak. Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman alanına 4 kilometre mesafede olması halinde 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacak. Bu durumda yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne gönderilecek.

Belediyeler ve Muhtarlıklar: Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, Bartın Valiliği’nce yayınlanan bu tebliğ kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecekler. Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız yangınlarının söndürülmesi için itfaiye birimlerinin müdahalesini sağlayacaklar. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek ivedilikle ilgili makamlara bildirilmesini sağlayacaklar.

Müftülükler: Müftülüklerce camilerde okutulması için belli bir program dahilinde anız ve orman yangınları ile ilgili hutbeler hazırlanacak ve bu hutbeler imamlar tarafından camilerde okutularak anızın yakılmaması hususunda bilinçli bir toplum oluşturulmasına azami gayret gösterilecek.

Mahalle Muhtarlıkları: Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliği’nce yayınlanan bu Genelge ya da Mahalli Çevre Kurulu kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecekler. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek, ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesi sağlanacak.

İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü: Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacak. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin, ilgili kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılacak. Yasaklara uymayanlar hakkında ilgili kurumlarca 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacak. 2872 Sayılı Çevre Kanunu'nun 20. Maddesine dayanılarak 2021 yılında kanuna aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları, 24 Aralık 2020 tarih ve 31344 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 2021/1 no'lu tebliğde belirlendi. Söz konusu tebliğde ‘2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20. inci maddesinin (l) bendine aykırı olarak anız yakanlara her dekar için 80,39 TL idari para cezası verilir’ hükmü ile ‘Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskûn mahallerde işlenmesi durumunda ceza 5 kat artırılır’ hükmü uygulanacak.

Aylık raporlar hazırlanacak

Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Aralık ayları itibariyle İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'ne gönderilecek. İlimiz sınırları içerisinde ikinci ürün ekilişi yapıldığından, 2872 Sayılı Çevre Kanunu'nun, Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4/2006 – 5491/23 md.) c bendinde ‘her ne kadar ikinci ürün ekilen yörelerde valiliklerce hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir’ denilse de Valiliğimizce kontrollü anız yakılmasına izin verilmeyecek. Bu karar kaymakamlıklar, belediye başkanlıkları ve muhtarlıklar tarafından mahallinde umumi vasıtalarla ilan edilerek veya ettirilerek vatandaşlarımıza duyurulması sağlanacak. Belirtilen hususlar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca yakından takip edilerek uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecek.”